Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

Το παζάρι των Βουκολιών, τότε και σήμερα

Πλατεία Βουκολιές, Δεκέμβριος 1961

Πλατεία Βουκολιές, Μεγάλη Παρασκευή 1935
  Από το blog "ΚΙΣΣΑΜΟΣ-ΚΙΣΑΜΟΣ (ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΗΣ": "Οι Βουκολιές πριν και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν το εμπορικό κέντρο της Κεντρικής και Ανατολικής Κισάμου και μέρους του Κεντρικού Σελίνου. Η περιοχή, καθώς ήταν γεωργοκτηνοτροφική, συγκέντρωνε κόσμο για πώληση και ανταλλαγή προϊόντων.


  Ένα παζάρι, ένας τόπος δηλαδή δημόσιας αγοράς, το μοναδικό ίσως στην Κρήτη, που ξεκίνησε τον καιρό της Τουρκοκρατίας, λειτουργεί ακόμα και στις μέρες μας στις Βουκολιές. Το παζάρι αυτό γινόταν κάθε Σάββατο και μάζευε από τα γύρω χωριά τον αγροτικό κόσμο για μια ανταλλαγή αγροτικών προϊόντων.
  Το παζάρι των Βουκολιών τα παλαιότερα χρόνια ήταν ένας από τους κυριότερους χώρους για οικονομικές συναλλαγές και κοινωνικές σχέσεις. Όμως σήμερα με την ανάπτυξη των συγκοινωνιών και την αλλαγή του τρόπου ζωής έχει υποβαθμιστεί σε σημαντικό βαθμό και μια παράδοση εκατό χρόνων κινδυνεύει να χαθεί. Στις μέρες μας συνεχίζεται με μεγάλη επιτυχία το παζάρι της Μεγάλης Παρασκευής. Είναι η εμποροπανήγυρη του νομού και η μοναδική με το λαϊκό χαρακτήρα της παλαιάς εποχής.
  Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων γινόταν κυρίως εμπόριο ζώων αλλά και λαχανικών, όμως έμποροι από τα Χανιά πούλαγαν και διάφορα άλλα είδη. Οι μέρες όμως που το παζάρι έφθανε στο αποκορύφωμα του ήταν την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου και τη Μεγάλη Παρασκευή. Τη Μεγάλη Παρασκευή μάλιστα γίνονταν και τα συνοικέσια, γι’ αυτό κατέβαιναν κοπέλες στις Βουκολιές από τα γύρω χωριά.
  Το παζάρι στα χρόνια της άνθισης του καταλάμβανε όλη τη σημερινή πλατεία των Βουκολιών. Πριν τον πόλεμο οι κρεοπώλες ήταν στην ανατολική πλευρά της πλατείας κάτω από ένα μεγάλο υπόστεγο. Μετά τον πόλεμο απαγορεύθηκε η πώληση κρεάτων από υπαίθριους κρεοπώλες για λόγους υγιεινής και από τότε δημιουργήθηκαν εκεί μαγαζιά με ψυγεία για το εμπόριο κρέατος.
  Το εμπόριο ζώων κυριαρχούσε από παλιά στο παζάρι των Βουκολιών. Οι βοσκοί έφερναν ολόκληρα κοπάδια από πρόβατα, κατσίκια και βόδια, που σφάζονταν ή πουλιούνταν εκεί. Μάλιστα το πρώτο έργο υποδομής που έγινε στις Βουκολιές ήταν ένα κτίριο για τη σταύλιση των ζώων, που προορίζονταν για το Παζάρι του Σαββάτου. Κατασκευάστηκε με προσωπική εργασία των κατοίκων και διατηρείται μέχρι σήμερα. Έχει στεγάσει κατά καιρούς διάφορες υπηρεσίες και συλλόγους, το Δήμο και την Αστυνομία.
  Η ατμόσφαιρα θύμιζε γιορτή, καθώς ήταν μια ευκαιρία για φίλους και συγγενείς να ξαναβρεθούν, αφού, καθώς δεν υπήρχαν ξενοδοχεία, όσοι έρχονταν για το παζάρι αναγκάζονταν να καταλύουν σε φιλικά και συγγενικά σπίτια.
  Στηνόταν την παραμονή του παζαριού υπαίθριες ταβέρνες και τηγάνιζαν ψάρια, πατάτες, έψηναν κρέας, όλα με στοιχειώδη εξοπλισμό. Τη Μεγάλη Παρασκευή καταναλώνονταν πολλοί χοχλιοί και πολλά σαρακοστιανά και πουλιούνταν πάνω από χίλια ζώα."
   Ο περιηγητής Σπρατ το 1850 γράφει ότι ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο παζάρι της Κρήτης και συγκέντρωνε γύρω στους 2000 ανθρώπους κάθε Σάββατο. Την Παρασκευή το απόγευμα ή αργά το βράδυ ξεκινούσαν από το Σέμπρωνα με τα προϊόντα τους για να βρίσκονται τα ξημερώματα του Σαββάτου στις Βουκολιές. Ο χρόνος που χρειαζόταν για να φθάσουν με φορτωμένα τα άλογα ήταν περίπου τρεις ώρες. Πολλοί που έφευγαν από νωρίς την Παρασκευή και έμεναν στις Βουκολιές σε συγγενικά σπίτια, κρατούσαν τροφή για το άλογό τους για να μην επιβαρύνουν περισσότερο τους ανθρώπους που τους φιλοξενούσαν.
  Πουλούσαν οι Σεμπρωνιώτες πατάτες από τον Αύγουστο και μετά, κάστανα τον Οκτώβριο, αρνιά, ρίφια, πρόβατα, κατσίκες, γουρουνόπουλα, τυριά, δέρματα και πολλά άλλα. Εκεί έβρισκαν πεταλάδες για να πεταλώσουν τα άλογά τους, σαμαράδες και ό,τι άλλο χρειάζονταν.
  Υπάρχουν πολλές ευχάριστες και δυσάρεστες ιστορίες που αφορούν το παζάρι την περίοδο εκείνη μέχρι που ήρθε ο δρόμος και το αυτοκίνητο και σιγά-σιγά άλλαξαν τα πράγματα. Οι Σεμπρωνιώτες στράφηκαν στην αγορά της πόλης και χάθηκε μια πολύ όμορφη εποχή.

Παρακάτω...

Τρίτη 20 Μαρτίου 2012

Του χωριάτη ο γιατρός...

  Με τον Αναγκαστικό Νόμο υπ` αριθ. 965 της 22/24 Νοεμ. 1937(ΦΕΚ Α` 476) "Περί οργανώσεως των Δημοσίων νοσηλευτικών και Υγειονομικών Ιδρυμάτων.", έγινε η πρώτη µεγάλη µεταρρύθµιση στο υγειονοµικό πρόβληµα της χώρας. Για πρώτη φορά ιδρύθηκαν πολυιατρεία στις πόλεις και υγειονοµικοί σταθµοί στις αγροτικές κοινότητες. Συνεπώς έγινε μια σηµαντική προσπάθεια οργάνωσης ενός συστήµατος παροχής πρωτοβάθµιας περίθαλψης στον πληθυσµό.
  Η ίδρυση των αγροτικών ιατρείων σε αγροτικές περιοχές συνέβαλε δραστικά στην τόνωση του αγροτικού πληθυσµού και έδειξε ότι πρόκειται για µια πρώτη προσπάθεια µε τις όποιες ελλείψεις είχε αυτή. Παρόλα αυτά η προσπάθεια του Υπουργείου Υγιεινής να επεκτείνει τον θεσµό σε όλη την επικράτεια απέτυχε εξ’ αιτίας της σηµαντικής έλλειψης οικονοµικών πόρων, της έλλειψης κρατικής οργάνωσης καθώς και της απουσίας οργανωµένης πολιτικής υγείας στη χώρα (έτη 1940-1950 - Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, Εμφύλιος Πόλεμος). Στην τριετία 1951-1953 λειτούργησαν τριάντα τρία (33) Υγειονοµικά Κέντρα.

  Με το Ν.Δ. 2592 της 17/18 Σεπτεμβρίου 1953 (Α 254) "Περί οργανώσεως της Ιατρικής αντιλήψεως.", προβλέφθηκε η διαίρεση της χώρας σε δεκατρείς (13) Υγειονοµικές Περιφέρειες, η σύσταση υγειονοµικών συµβουλίων και η οργάνωση της πρωτοβάθµιας περίθαλψης µε την δηµιουργία Υγειονοµικών σταθµών στις αγροτικές περιοχές. Στη συνέχεια, µε το Ν. 3487 της 31/31-12-55 (Α 354) "Περί Κοινωνικής Ασφαλίσεως των Αγροτών", προβλέφθηκε η σύσταση ενός ικανού αριθµού αγροτικών ιατρείων και υγειονοµικών σταθµών για την κάλυψη των υγειονοµικών αναγκών της υπαίθρου, ενώ µε το Ν.Δ. 67 της 18/20.12.1968 "Περί λήψεως μέτρων διά την κάλυψιν των υγειονομικών αναγκών της υπαίθρου."(Α' 303), θεσπίστηκε για τους από φοιτους των Ιατρικών Σχολών η υποχρεωτική ενιαύσια υπηρεσία υπαίθρου. Με το θεσµό αυτό καλύφθηκαν οι βασικές ανάγκες του θεσµού της πρωτοβάθµιας περίθαλψης και στελεχώθηκαν τα αγροτικά ιατρεία. Συνεπώς, µε τη λήξη της δεκαετίας του 1970 έχει ολοκληρωθεί µια σηµαντική προσπάθεια για την οργάνωση ενός δικτύου παροχής πρωτοβάθµιων υπηρεσιών υγείας στους κατοίκους της υπαίθρου. - Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙ∆ΑΣ ΥΓΕΙΑΣ (Σ. Α. Αλεξιάδου, Ε. Α. Αλεξιάδου, Α. Χαµαλίδου).


  Ο γιατρός ο οποίος άφησε έντονα τα σημάδια της παρουσίας του και της πολύχρονης προσφοράς του στον τόπο μας ήταν ο Κωνσταντίνος Ντουντουλάκης από το Ντερέ, όπου ήταν και η έδρα του αγροτικού ιατρείου. Κάθε Τετάρτη ήταν η μέρα επίσκεψης του γιατρού στα χωριά μας (Σέμπρωνα-Πρασσέ-Νέα Ρούματα). Δρόμοι και αυτοκίνητα δεν υπήρχαν. Ένα πανέμορφο αρσενικό άλογο (μπεγίρι) είχε ο γιατρός με μια καταπληκτική χαίτη. Πάντα ήταν συνεπής στα δρομολόγιά του, εξαίρετος άνθρωπος και επιστήμονας. Γιατρός για όλα, για χτυπήματα, για πληγές, για κάθε σωματικό πόνο, για εγκύους. Το πρώτο ιατρείο ήταν στα Μπομπολιανά στο σπίτι του μπάρμπα-Μάρκο με του οποίου τη γυναίκα είχε συγγένεια ο γιατρός.
  Όταν χτίστηκε το Κοινοτικό Κατάστημα το 1972-1973 χρησιμοποιήθηκε ένα δωμάτιο για το σκοπό αυτό. Σήμερα συνεχίζεται ο θεσμός αλλά, δυστυχώς, δεν υπάρχει συνέπεια. Μάλιστα με τη νομοθεσία για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και δεδομένου ότι στο χωριό δεν υπάρχει προς το παρόν τέτοια δυνατότητα, φοβούμαστε για την πρακτική κατάργησή του.

Παρακάτω...

Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012

Ψάχνοντας το πρώτο χελιδόνι...

"Μας αφήνει σιγά σιγά ο χειμωνιάτικος καιρός και την Τετάρτη οι βροχές και οι πρόσκαιρες χιονοπτώσεις περιορίζονται στα ανατολικά και την βόρεια Κρήτη, μέχρι το βράδυ όταν και θα σταματήσουν. Η Πέμπτη και η Παρασκευή χαρακτηρίζονται από ηλιοφάνεια σχεδόν σε όλη την χώρα, χωρίς να λείπει ο παγετός νωρίς το πρωί και την νύχτα στα ηπειρωτικά. Η θερμοκρασία θα σημειώσει άνοδο. Οι άνεμοι θα πνέουν κυρίως βόρειοι, βορειοδυτικοί, 3-5 μποφόρ."
  Να το δούμε και να μην το πιστέψουμε!!! Τόσο κρύο φέτος... Μέσα σε όλα, την Κυριακή το πρωί όσοι ξύπνησαν νωρίς και μπήκαν στα αυτοκίνητά τους, για να πάνε στις δουλειές τους ή στην εκκλησία, ανακάλυψαν ότι δεν έβλεπαν τίποτα... Τα ξημερώματα έριξε βροχή ανακατεμένη με σκόνη από την Αφρική - κοινώς λάσπη... Στη συνέχεια άρχισε να βρέχει κανονικά για να το γυρίσει από χτες σε ψιλό-ψιλό χιόνι και - τί πρωτότυπο - κρύο.


Και να σκεφτεί κανείς ότι ο Μάρτης μπήκε έτσι:
Α, ρε, τί τραβάνε οι Σεμπρωνιώτες...
  Πού θα πάει... Θα 'ρθει κι η άνοιξη...
 
Παρακάτω...
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...